Μιλώντας για Ducati, πολύ συχνά διαπιστώνεις ότι η πρώτη λέξη που πέφτει στο τραπέζι, είναι το Desmo. Πρόκειται για το δεσμοδρομικό σύστημα βαλβίδων, μια αποκλειστικότητα της Ducati στις μοτοσυκλέτες παραγωγής ακόμα και σήμερα.
Τι είναι το δεσμοδρομικό σύστημα βαλβίδων ή Desmo
Το σύστημα κίνησης των βαλβίδωνDesmo, αποτελεί μια ιδιαίτερη μηχανική λύση, η οποία προήλθε από την ανάγκη εξασφάλισης μεγάλης ακρίβειας στον χρονισμό των βαλβίδων, στους ισχυρούς κινητήρες. Στους κινητήρες με Desmo, δεν υπάρχουν ελατήρια για το κλείσιμο των βαλβίδων, αλλά ο εκκεντροφόρος ή οι εκκεντροφόροι ανοίγουν και κλείνουν τις βαλβίδες, με άμεση μηχανική σύνδεση μεταξύ τους. Χάρη σε αυτό το σύστημα, ο χρονισμός του κινητήρα, άρα και η απόδοση του, δεν αποκλίνουν από τις προδιαγραφές τους. Αντίθετα, οι κινητήρες με ελατήρια στις βαλβίδες, αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του «valve float» στις υψηλές στροφές: Το ελατήριο δεν προλαβαίνει να κλείσει την βαλβίδα στην σωστή στιγμή, με αποτέλεσμα απώλεια συμπίεσης και ισχύος, ακόμα και καταστροφικές ζημιές σε περίπτωση… συνάντησης της βαλβίδας και του πιστονιού.
Τα πρώτα δεσμοδρομικά συστήματα κίνησης των βαλβίδων, κατοχυρώθηκαν προς το τέλος του 19ου αιώνα, όταν και εξερράγη η ανάπτυξη των μηχανοκίνητων οχημάτων. Στα επόμενα χρόνια, οι δεσμοδρομικές βαλβίδες βρήκαν εφαρμογή σε αρκετά οχήματα, κυρίως αγωνιστικά, αφού σε αυτές τις εφαρμογές έλαμψαν τα πλεονεκτήματα τους: Τότε, τα ελατήρια των βαλβίδων δεν ήταν αρκετά καλά, ώστε να λειτουργούν αξιόπιστα σε ρυθμούς αγωνιστικού κινητήρα. Σε μοτοσυκλέτες, το σύστημα χρησιμοποιήθηκε και σε κάποιες Norton, αλλά είδε το φως του προσκηνίου μέσα από την Ducati και τον Fabio Taglioni.
H πρώτη εφαρμογή μαζικής παραγωγής: Ducati Mark 3 Desmo
Μετά από σημαντικές νίκες της Ducati σε αγώνες, στους οποίους χρησιμοποίησε το σύστημα Desmo, η εταιρεία παρουσίασε την Mark 3 Desmo, το 1968, μια μοτοσυκλέτα η οποία έμελλε να είναι κομβικό σημείο για την ιστορία της Ducati. Για τα επόμενα 50 και κάτι χρόνια, Desmo και Ducati έγιναν συνώνυμα, με την εταιρεία να καυχιέται την ανωτερότητα του συστήματος της σε τεχνικό επίπεδο.
Σημαντικά πλεονεκτήματα, αλλά πλέον τα πράγματα αλλάζουν
Τα πλεονεκτήματα του Desmo, τα αναφέραμε και παραπάνω: Μεγαλύτερη ακρίβεια στην λειτουργία των βαλβίδων, άρα και δυνατότητες για περισσότερες στροφές και ισχύ από τους κινητήρες. Η Ducati εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο την τεχνολογία της στο κορυφαίο επίπεδο αγώνων μοτοσυκλετών πίστας, το MotoGP, «κατεβάζοντας» σχεδόν κατά κανόνα, τις ισχυρότερες μοτοσυκλέτες του grid. Βασικό του μειονέκτημα είναι η αυξημένη του πολυπλοκότητα (άρα και το κόστος), ενώ πλέον έχει να αντιμετωπίσει και την συνεχή βελτίωση των «συμβατικών» συστημάτων με ελατήρια. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι και η Ducati επέλεξε, μετά από πολλά χρόνια, να μην το χρησιμοποιήσει, στον κινητήρα της νέας Multistrada V4. Δείτε, στην παρακάτω εικόνα, μια κεφαλή με ελατήρια βαλβίδων και προσέξτε τις σημαντικές διαφορές από το ένα σύστημα στο άλλο...