Γιατί η Τροχαία έκανε δώρο κράνη στις επαρχίες χωρίς πρόστιμο ενώ στην Αθήνα «πληρώθηκε» το κράνος;

Όταν ξεκίνησε η εκστρατεία της Τροχαίας για τη χρήση κράνους, ο στόχος ήταν ξεκάθαρα εκπαιδευτικός: να αλλάξει η κουλτούρα των αναβατών, όχι να τους τιμωρήσει. Σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας –από τη Λάρισα και τη Λαμία, έως την Πάτρα και τα Χανιά– τα κλιμάκια της ΕΛ.ΑΣ. σταματούσαν μοτοσικλετιστές που κυκλοφορούσαν χωρίς κράνος και τους προσέφεραν δωρεάν προστατευτικό εξοπλισμό, αντί για πρόστιμο.
Στις επαρχίες η εκστρατεία ευαισθητοποίησης είχε δώρο κράνος.
Στην Αθήνα όμως το «δωράκι» ήταν πακέτο με μια κλήση 350 ευρώ.
Είναι καμπάνια πρόληψης και ασφάλειας ή μόνο προβολής;.
Δημιουργήθηκε αίσθηση διαχωρισμού στο κοινό – Η Τροχαία χρωστάει απαντήσεις.
Στις επαρχίες η εκστρατεία ευαισθητοποίησης είχε δώρο κράνος
Όταν ξεκίνησε η εκστρατεία της Τροχαίας για τη χρήση κράνους, ο στόχος ήταν ξεκάθαρα εκπαιδευτικός: να αλλάξει η κουλτούρα των αναβατών, όχι να τους τιμωρήσει. Σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας –από τη Λάρισα και τη Λαμία, έως την Πάτρα και τα Χανιά– τα κλιμάκια της ΕΛ.ΑΣ. σταματούσαν μοτοσικλετιστές που κυκλοφορούσαν χωρίς κράνος και τους προσέφεραν δωρεάν προστατευτικό εξοπλισμό, αντί για πρόστιμο. Η κίνηση είχε στόχο να περάσει μήνυμα πρόληψης, δείχνοντας ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο της Αστυνομίας, με έμφαση στην ευαισθητοποίηση και όχι στην καταστολή. Η λογική ήταν ότι ένα θετικό ερέθισμα –το δώρο ενός κράνους και η προσωπική επαφή με τους αστυνομικούς– μπορεί να έχει μεγαλύτερο παιδαγωγικό αποτέλεσμα από μια απλή κλήση. Η πρωτοβουλία αυτή προβλήθηκε τότε ως πράξη κοινωνικής ευθύνης και αγκαλιάστηκε από το κοινό, γιατί έστελνε το σωστό μήνυμα με τον σωστό τρόπο.
Στην Αθήνα όμως το «δωράκι» ήταν πακέτο με μια κλήση 350 ευρώ
Όταν όμως η δράση μεταφέρθηκε στην Αθήνα, το σενάριο άλλαξε. Η Τροχαία Αττικής προχώρησε σε ανάλογη ενέργεια, αλλά με μια κρίσιμη διαφορά: αυτή τη φορά, το κράνος δινόταν μαζί με την κλήση. Οι παραβάτες οδηγοί έπαιρναν το δώρο, αλλά ταυτόχρονα καλούνταν να πληρώσουν το αντίστοιχο πρόστιμο. Η εικόνα που δημιουργήθηκε ήταν διττή. Από τη μία, η Αστυνομία έδειχνε συνέπεια στην εφαρμογή του νόμου, από την άλλη όμως, το μήνυμα της «ευαισθητοποίησης» χανόταν μέσα σε μια επικοινωνιακή αντίφαση. Πώς μπορείς να πείσεις τον πολίτη ότι θέλεις να τον προστατεύσεις, όταν του στέλνεις ταυτόχρονα το μήνυμα της τιμωρίας; Η ενέργεια αυτή προβλήθηκε εκτενώς στα μέσα ενημέρωσης, με τηλεοπτικά πλάνα, δηλώσεις και φωτογραφίες που θύμιζαν περισσότερο επικοινωνιακή δράση παρά ουσιαστικό μέτρο οδικής ασφάλειας.
Είναι καμπάνια πρόληψης και ασφάλειας ή μόνο προβολής;
Η μετάβαση από την εκπαιδευτική προσέγγιση της επαρχίας στη διπλή τακτική της Αθήνας αλλάζει εντελώς το αφήγημα της καμπάνιας. Εκεί που η Τροχαία ήθελε να φανεί ως σύμμαχος του πολίτη, τώρα προβάλλει ως «σωφρονιστής με χαμόγελο». Το κράνος δεν παρουσιάζεται πλέον ως σύμβολο ζωής, αλλά ως ανταμοιβή μέσα στην τιμωρία. Πολλοί αναρωτιούνται αν αυτή η αλλαγή είναι τυχαία ή επικοινωνιακά σχεδιασμένη για να δείξει δράση σε μια περίοδο αυξημένων τροχαίων ατυχημάτων στην Αττική. Η συγκυρία δεν είναι αθώα: μετά τα αλλεπάλληλα θανατηφόρα περιστατικά του καλοκαιριού, η πίεση για «ορατή» αστυνόμευση στους δρόμους της πρωτεύουσας είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Έτσι, το κράνος έγινε εργαλείο προβολής – όχι παιδείας.
Δημιουργήθηκε αίσθηση διαχωρισμού στο κοινό – Η Τροχαία χρωστάει απαντήσεις
Το μήνυμα της οδικής ασφάλειας πρέπει να είναι σταθερό, όχι ευκαιριακό. Όταν η ίδια καμπάνια στέλνει δύο διαφορετικά μηνύματα ανάλογα με την περιοχή, το κοινό χάνει εμπιστοσύνη. Ήδη, η διαφοροποίηση αυτή έχει προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια, κυρίως μεταξύ των αναβατών της επαρχίας που θεωρούν ότι “αδικήθηκαν” ή ότι αντιμετωπίστηκαν διαφορετικά από τους Αθηναίους. Η σύγκριση είναι αναπόφευκτη: άλλοι έφυγαν με ένα δωρεάν κράνος και ευχαριστήριο, άλλοι με κράνος και… κλήση στο χέρι. Το αποτέλεσμα είναι πως η εκστρατεία, αντί να ενώσει γύρω από το μήνυμα της πρόληψης, δημιούργησε αίσθηση διαχωρισμού και άνισης μεταχείρισης.
Η ΕΛ.ΑΣ. έχει τώρα την ευθύνη να αποσαφηνίσει ποιος είναι ο πραγματικός σκοπός της καμπάνιας: η εκπαίδευση του πολίτη ή η επικοινωνιακή του διαχείριση; Γιατί η οδική ασφάλεια δεν μπορεί να μετριέται σε «κράνη που μοιράστηκαν», αλλά σε ζωές που σώθηκαν.


