Πως γίνεται και δύο επίπεδα τμήματα με επιφάνεια μόλις λίγα τετραγωνικά εκατοστά συγκρατούν όρθια μοτοσυκλέτα, αναβάτη, συνεπιβάτη και αποσκευές;

    Πως στρίβει και ισορροπεί μια μοτοσικλέτα;

    Ένας από τους βασικούς λόγους που πλέχτηκε ο μύθος της μοτοσικλέτας, αντίθετα από το αυτοκίνητο, είναι ότι δεν υπάρχει προφανής απάντηση στο θεμελιώδες ερώτημα: πώς στέκεται επιτέλους όρθια; Αντίθετα με το αυτοκίνητο, το οποίο στέκεται όρθιο επειδή η επιφάνεια στήριξής του είναι... επιφάνεια, η μοτοσικλέτα στέκεται όρθια, λόγω του γυροσκοπικού φαινομένου των τροχών της. Είπαμε, η απάντηση δεν είναι προφανής. Μια πρώτη γεύση από το γυροσκοπικό φαινόμενο έχουμε από τη σβούρα, το παιδικό εκείνο παιχνίδι που, κόντρα στο νόμο της βαρύτητας, επιμένει να στέκεται όρθιο επάνω στην ακίδα μιας βελόνας, όσο περιστρέφεται. Μόλις σταματήσει, πέφτει κάτω, ακριβώς όπως πέφτει κάτω η μοτοσικλέτα, μόλις σταματήσει να κινείται (εντάξει την στηρίζουμε με το πόδι, δεν την αφήνουμε…). 

    Όταν μια μοτοσικλέτα λοιπόν, κινείται με ταχύτητα στην ευθεία, αυτό που την κρατά όρθια είναι η περιστροφή των τροχών της. Όσο οι τροχοί της, ειδικά ο μπροστινός, δεν αλλάζουν θέση σε σχέση με τον κάθετο άξονα (δεν στρίβουν δηλαδή) η μοτοσικλέτα κινείται με ισορροπία σε ευθεία γραμμή. Αν η ταχύτητα της μοτοσικλέτας μειωθεί σημαντικά, η ισορροπία είναι πιο δύσκολο να κρατηθεί, αφού η περιστροφή των τροχών και κατά συνέπεια οι δυνάμεις που προέρχονται από την ταχύτητα περιστροφή τους, μειώνονται και αυτές. Δοκιμάστε να οδηγήσετε μια μοτοσικλέτα σε ταχύτητα ανθρώπινου περπατήματος και θα διαπιστώσετε ότι απαιτούνται συνεχείς διορθώσεις με το τιμόνι και πολλές φορές… ποδαράκι κάτω, για να μην πέσει η μοτοσικλέτα.  

    Τι γίνεται όμως στη στροφή; Μια μοτοσικλέτα χωρίς οδηγό θα μπορούσε να κινείται ευθύγραμμα, δε θα μπορούσε όμως ποτέ να στρίψει! Και αυτό γιατί ο οδηγός της είναι εκείνος που την «εκτρέπει» από την κατάσταση ισορροπίας στην ευθεία και την ισορροπεί σε μια νέα θέση, πλαγιασμένη. 

    Η μοτοσικλέτα στρίβει, ακόμα και σε πολύ υψηλές ταχύτητες, από το τιμόνι και μόνο από το τιμόνι. Από πουθενά αλλού, ούτε από μετατόπιση βάρους, ούτε από τίποτα άλλο.  Και όσο και αν ακούγεται περίεργο, στρίβει σπρώχνοντας το τιμόνι στην αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που θέλουμε να πάμε! Μα είναι δυνατόν; Ναι και ακόμα και αν δυσκολεύεστε να το πιστέψετε, το κάνετε και εσείς ακούσια, κάθε φορά που στρίβετε, λέγεται «counter steering» ως όρος. Όταν γίνεται συνειδητά, είναι ο πιο εύκολος και ελεγχόμενος τρόπος για να αλλάξουμε την δυναμική ισορροπία της μοτοσικλέτας και αυτή να πάρει κλίση.  Καθώς η μοτοσικλέτα βρίσκεται υπό κλίση λοιπόν, ασκείται πάνω της (για την ακρίβεια στο σύνολο αναβάτη και μοτοσικλέτας) η δύναμη της βαρύτητας που θέλει να την ρίξει στο εσωτερικό της στροφής και η φυγόκεντρος δύναμη που θέλει να «τραβήξει» την μοτοσικλέτα προς το εξωτερικό της στροφής. 

    Ο αναβάτης καλείται λοιπόν να κάνει συγκεράσει αυτές τις δύο δυνάμεις, προκειμένου να υπάρξει ισορροπία. Μεγάλη κλίση χωρίς αντίστοιχα μεγάλη ταχύτητα (που αυξάνει την φυγόκεντρο δύναμη) θα ρίξει την μοτοσικλέτα στο εσωτερικό της στροφής. Μεγάλη ταχύτητα χωρίς την ανάλογη κλίση για μια δεδομένη στροφή και η καμπή δεν θα είναι δυνατόν να διαγραφεί, με την μοτοσικλέτα να φεύγει στο εξωτερικό αυτής. Φυσικά τεράστιο ρόλο παίζει η πρόσφυση των ελαστικών, αφού αυτά αποτελούν το σημείο αναφοράς της δυναμικής ισορροπίας μοτοσικλέτας – αναβάτη. 

    ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

    • Stelioskg

      Σιγουρα δεν στριβει η μηχανη με αλλο τροπο εκτως απο το γυροσκοπικο;; Ρωταω γιατι στα σεμιναρια οδηγησεις δειχνουν και αλλους τροπους,οπως το εξωτερικο γονατο πιεζει την μηχανη εσωτερικα και η μετακινηση του κορμου του σωματος στην εσωτερικη της στροφης.