Μια από τις πιο επιτυχημένες διατάξεις κινητήρων μοτοσυκλέτας, διαχρονικά, είναι ο δικύλινδρος σε σειρά. Στο παρόν τεχνικό, θα ασχοληθούμε με την «εσωτερική αρχιτεκτονική» τους, και συγκεκριμένα με τους τύπους εμπεριεχόμενης γωνίας στροφάλου.
Σήμερα, ο δικύλινδρος κινητήρας όχι μόνο συναντάται πολύ συχνά στα δίκυκλα κάθε είδους, αλλά προσφέρεται και σε... «γεύσεις»! Τι εννοούμε; Φέρτε στο μυαλό σας ένα Τ-MAX, ένα Versys και ένα TDM. Σίγουρα όλοι μας ξέρουμε πως κάθε ένα από αυτά τα μοντέλα ακούγεται τελείως διαφορετικά από τα άλλα. Και όμως, και τα 3 έχουν δικύλινδρο κινητήρα σε σειρά. Τι είναι αυτό που αλλάζει στο κάθε μοτέρ λοιπόν;
O παλιός κινητήρας της BMW F700-800 λειτουργούσε σε 360 μοίρες, παράγοντας τον χαρακτηριστικό του ήχο.
Ο δικύλινδρος σε σειρά κινητήρας μπορεί να εξοπλιστεί με 3 τύπους στροφαλοφόρου άξονα: 180, 270 και 360 μοιρών. Κάθε ένας τους μεταβάλλει την κίνηση των εμβόλων, την σειρά των αναφλέξεων και τον χαρακτήρα λειτουργίας του κινητήρα.
Οι δικύλινδροι κινητήρες της Kawasaki έχουν στρόφαλο 180 μοιρών, που τους χαρίζει δυνατότητα υψηλών στροφών.
360 μοίρες: Ο «παραδοσιακός» Οι πρώτοι Ι2 κινητήρες που εμφανίστηκαν την δεκαετία του 1930 στην Μεγάλη Βρετανία, ακολουθούσαν αυτή την μηχανολογική διάταξη. Ο στροφαλοφόρος των 360 μοιρών «ανεβοκατεβάζει» τα έμβολα μαζί. Ο χρονισμός ανάφλεξης που προκύπτει από αυτή τη διάταξη είναι ομαλός, καθώς κάθε μία περιστροφή του κινητήρα, υπάρχει και ένας παλμός ισχύος. Όταν το ένα πιστόνι κατεβαίνει πραγματοποιώντας καύση, το άλλο αναρροφά μίγμα στον κύλινδρο και αντίστροφα. Σήμερα, κάποια παραδείγματα δικύκλων που τον φέρουν είναι τα Yamaha TMAX, BMW F700/F800 GS και Benelli BN 301. Τα ομαλά διαστήματα ανάφλεξης ευθύνονται για την χαρακτηριστική, γραμμική αλλά και έντονη αίσθησή του στον δρόμο, που θυμίζει...δίχρονο του μισού κυβισμού και μπορεί να συναρπάσει με το τράβηγμά του και την πλούσια ροπή του. Ωστόσο, καθώς η παλινδρομούσα μάζα του είναι αρκετά μεγάλη, ο δικύλινδρος με στρόφαλο 360 μοιρών παράγει δυνατούς κραδασμούς και δεν μπορεί να ανεβάσει πολλές στροφές για να «φλερτάρει» με μεγάλες ιπποδυνάμεις. Στις περισσότερες περιπτώσεις, χρειάζεται κάποιο σύστημα αντιστάθμισης των παλμών, όπως αντικραδασμικό άξονα.
180 μοίρες: Η μετεξέλιξη Τα δύο βασικότερα προβλήματα των κινητήρων των 360 μοιρών –κραδασμοί και μέτριοι ρυθμοί περιστροφής- οδήγησαν στην ανάπτυξη του στροφάλου των 180 μοιρών. Σε αυτή τη διάταξη, τα έμβολα ανεβοκατεβαίνουν αντίθετα, σαν τα πόδια ενός ποδηλάτη. Οι κύλινδροι πυροδοτούν ο ένας μετά τον άλλο σε μία περιστροφή του στροφαλοφόρου, ενώ για την επόμενη περιστροφή δεν παράγεται ισχύς. Καθώς τα έμβολα δεν ανεβοκατεβαίνουν μαζί, οι κραδασμοί μειώνονται σημαντικά –δεν εξαφανίζονται, όμως- και ο κινητήρας μπορεί να ανεβάσει έως και πολύ ψηλές στροφές, πετυχαίνοντας μεγάλες ισχείς. Κάποια παραδείγματα σημερινών εφαρμογών, πρακτικά κάθε δικύλινδρη Kawasaki μοτοσυκλέτα, ο κινητήρας των Honda NC700 και όλης της σειράς CB500 και άλλα. Στο δρόμο, ο «180» δίνει αίσθηση «παλμών» ροπής και χαρακτηρίζεται από ελαστικότητα στις χαμηλομεσαίες στροφές και μεγάλη ισχύ στις ψηλές. Ωστόσο, κάποιοι κραδασμοί παραμένουν και ο αντικραδασμικός άξονας είναι απαραίτητος για την σίγασή τους.
270 μοίρες: Η πιο μοντέρνα λύση Τα τελευταία χρόνια, ο δικύλινδρος με στρόφαλο 270 μοιρών είναι μια λύση «της μόδας» και η χρήση του φαίνεται να αυξάνεται συνεχώς. Ο κινητήρας των 270 μοιρών είναι μια πρόταση που γεφυρώνει τα πλεονεκτήματα των κινητήρων 180 και 360 μοιρών. Η κατασκευή του, περιλαμβάνει έναν στρόφαλο στον οποίο τα κομβία έχουν 270 μοίρες διαφορά το ένα από το άλλο, σχηματίζοντας ορθή γωνία. Τα μοντέλα που τον χρησιμοποιούν σήμερα είναι πολλά. Η σειρά NC και η Africa Twin της Honda, τα Yamaha MT-07 και Tracer 700, τα C650 της BMW και το ΑΚ550 της KYMCO είναι κάποια παραδείγματα. Στο δρόμο, ο αναβάτης απολαμβάνει τη ροπή και τον πλούσιο ήχο ενόςV2, μια και ο δικύλινδρος των 270 μοιρών πρακτικά λειτουργεί με ακριβώς τον ίδιο τρόπο. Ένας δικύλινδρος 270 μοιρών συνδυάζει την ροπάτη λειτουργία των 360 και την ταχυστροφία των 180 μοιρών και αυτό είναι το μεγάλο του ατού. Για αυτό και η χρήση του είναι εκτεταμένη σήμερα.
